مقایسه کارایی مدل رگرسیون دو جمله ای منفی و مدل رگرسیون پواسنی در تحلیل داده های باروری

مقدمه: مدل بندی آماری تغییرات مشاهده شده در داده­ها را از طریق معادلات ریاضی تبیین می نماید. در حا لتی که متغیر پاسخ (وابسته)،گسسته باشد مدل پواسن مورد استفاده قرار می­گیردو در صورتی که شرایط مدل پواسن برقرار نباشد، بهتر است از مدل­های دو جمله ای منفی استفاده کرد. لذا هدف از این مطالعه تأکید بر توجه به ساختار داده­ها، معرفی مدل دوجمله­ای منفی و به­کار بردن این مدل جهت برآورد ضرایب عوامل مؤثر بر تعداد فرزندان و مقایسه آن با نتایج مدل رگرسیون پواسن معمولی است. مواد و روش­ها: در این مطالعه ضمن معرفی مدل دو جمله­ای منفی،کاربرد آن در تحلیل داده­های باروری به­کار رفته است. این داده­ها از یک نمونه 1019 نفری زنان روستایی استان فارس به­صورت مقطعی و با استفاده از روش نمونه­گیری طبقه­بندی به­دست آمد. متغیر تعداد فرزند آن زنده متولد شده یک زن به­عنوان متغیر پاسخ شمارشی جهت کاربرد مدل در نظر گرفته شده است. سطح معناداری 5 درصد در نظر گرفته شد. یافته­ها: در مجموع 1019زن روستایی مورد بررسی قرار گرفتند که میانگین فرزندان هر زن 3/4 و واریانس آن 3/8 بود. مقدار آماره آزمون،   log-likelihoodبرای مدل پواسنی معمولی 93/1950- وبرای مدل دو جمله­ای منفی 93/1946- بود. نتیجه­گیری: نتایج نشان دادکه داده­ها over dispersionدارد و بر اساس معیار­های انتخاب بهترین مدل، مدل دو جمله ای منفی و یا تعمیم یافته آن جهت تحلیل این داده­ها مناسب است و می­تواند ضرایب عوامل مؤثر بر تعداد فرزند را دقیق­تر برآورد نماید.